Vëllazëria për hir te All-llahut xhel-leshanuhu ka kushtet dhe parimet pa të cilat aj nuk do të ishte në rregull dhe nuk do të ishte e pranuar tek All-llahu xhel-leshanuhu po të mos u përmbaheshin besimtarët.
Në vijim po i përmendim kushtet më me rëndësi të kësaj vëllazërie:

a) Vëllazëria të jetë e sinqertë vetëm për hir te All-llahut xhel-leshanuhu: 

Vëllazëria është e sinqertë atëherë kur të vëllazëruarit largojnë nga vetvetja çfarëdo interesi vetjak. Kur kjo arrihet, atëherë vëllazëria është e frytshme dhe me efekt pozitiv në shoqëri. Domosdoshmërinë e sinqeritetit për këtë lloj vëllazërie e dëshmon hadithi, të cilin e transmeton Muslimi: „...kur e pyeti melaqja njeriun se ku qe je nisur, ai iu përgjigj se është nisur për ta vizituar një vëlla të vetin në fshat. Melaqja më tej e pyeti se a ka për qëllim të arrije ndonjë qëllim të caktuar vetjak (nëpërmjet kësaj vizite). Ai tha se nuk kishte edhe se këtë vizitë e bënte vetëm për hir të All-llahut të Madhëruar. Melaqja i tha se ishte e dërguar nga All-llahu, sepse All-llahu vërtet këtë e donte siç e donte ky njeri vëllanë për hir të Tij“.

b) Vëllazëria të jetë e mbështetur në besim dhe devotshmëri:

Vëllazëria nuk mund të jetë në rregull derisa myslimani nuk i zgjedh shokët më të sinqertë dhe më të devotshëm. Besimin dhe devotshmërinë e besimit (imanit) e vërteton fjala e All-llahut xhel-leshanuhu: „S’ka dyshim se besimtarët janë vëllezër...” (El-Huxhurat, 10) dhe „Atë ditë shokët e ngushtë do të jenë armiq të njeri-tjetrit, përveç atyre që ishin të sinqertë në miqësi.” (Ez-Zuhruf, 67)
Transmeton Ebu Davudi dhe Tirmidhiu nga Ebi Seid El-Hudrijj, Zoti qoftë i kënaqur me të, e ky nga pejgamberi alejhis-selam, ku thuhet: „Mos u shoqëro pos me besimtarin dhe ushqimin tënd ta hajë vetëm i devotshmi (i sinqerti).“
Gjithashtu Ebu Davudi dhe Tirmidhiu transmetojnë nga Ebu Hurejra, Zoti qoftë i kënaqur me të, e ky nga Muhammedi alejhisselam, ku thuhet: „Njeriu është në një fe me shokun e tij, pra le të shikojë (dikush prej jush) se me kë shoqërohet.“
Kur vëllazëria bazohet në këto që përmendet, atëherë ajo është më e qëndrueshme se kodrat dhe më e fuqishme se godinat e forta, atë s’mund ta tunde asgjë!!

c) Vëllazëria t’i përmbahet rrugës së islamit:

Kjo nuk mund të realizohet deri sa ata nuk betohen që Sheriati i All-llahut xhel-leshanuhu të jetë ligj i vetëm dhe për ç’do rast e gjendje udhëzimi i Muhammedit alejhisselam të jetë vendimtar.
Në lidhje me këtë ne përmendëm hadithin e Muhammedit alejhisselam, ku thuhet: “...edhe dy njerëzit që janë dashur për hir të All-llahut, për hir të Tij janë takuar dhe për hir të Tij janë ndarë...” (Buhariu dhe Muslimi). Kjo do të thotë se ata kur janë takuar, janë betuar se do të përmbahen ligjit (Sheriatit) të All-llahut xhel-leshanuhu, por edhe kur janë ndarë, janë betuar se do të punojnë sipas ligjit të All-llahut xhel-leshanuhu.
Për këtë shkak shokët e Muhammedit alejhisselam, kur janë takuar nuk janë ndarë pa ia lexuar njeri-tjetrit suren “El-Asr”, kurse kur janë përshëndetur kanë përdorur fjalën islame Es-selamu alejkum (Paqja e All-llahut qoftë mbi ju). Kjo do të thotë se ata janë betuar të ecin rrugës islame; janë betuar në fe dhe në punë të mira, në këshilla të drejta ndaj njëri-tjetrit dhe në durim. Po kështu janë betuar se këta dy janë nga radhët e këtij populli (ummeti) dhe me këmbëngulje e besnikëri do të qëndrojë në këtë fe.
Sa i thellë në të menduar dhe sa i përpiktë në të shprehur ka qenë imam Shafiu (Zoti qoftë i kënaqur me të), kur ka thënë: „Edhe sikur të mos kishte zbritur prej Kur’anit asnjë sure tjetër, vetëm sureja “El-Asr” do të mjaftonte për njerëzit“.
Kur vëllazëria është në këtë nivel, atëherë çdonjëri prej të vëllazëruarve për nga sjelljet e tij, morali dhe marrëdhëniet me të tjerët është sikur Kur’ani që ecën mbi sipërfaqen e tokës, për arsye se në jetën e tij të përditshme zbaton rrugën e Kur’anit dhe parimet e islamit, ngase islami do të thotë t’i besosh me zemër, ti thuash me gojë dhe t’i praktikosh në jetën e përditshme parimet themelore të tij.

ç) Vëllazëria të jetë e bazuar në këshilla ndaj njëri-tjetrit për hir të All-llahut xhel-leshanuhu:

Kjo vëllazëri do të arrihet vetëm atëherë kur vëllai do të jetë pasqyre për vëllanë e vet mysliman. Kështu, nëse ndonjëri prej tyre sheh ndonjë vepër të mirë te tjetri, t’i japë kur ajo dhe të kërkoje prej tij edhe më tepër, ndërsa në rastin e kundërt: kur te dikush sheh ndonjë mangësi, t’ia tërheqë vërejtjen dhe ta këshillojë atë fshehurazi, duke kërkuar njëherit prej tij që të pendohet dhe t’i kërkojë falje All-llahut xhel-leshanuhu e pastaj të kthehet në rrugën dhe në fenë e vërtetë. Me këtë ai e ndihmon shumë vëllanë e vet që të zbukurohet me vepra të mira dhe të largohet nga të shëmtuarat. Kjo njëherit është edhe një ndihmëse për të formuar personalitetin vëllazëror mbi baza islame dhe të Sheriatit.
Për këshillën e sinqertë për hir të All-llahut xhel-leshanuhu Muhammedi alejhisselam i ka besatuar shokët e tij me qëllim që të jenë në shoqëri thirrësit e së vërtetës, udhëzuesit e së mirës dhe burrat e thirrjes (davetit) kudo që të jenë. Transmeton Muslimi dhe Buhariu nga Xherir bin Abdil-lahi (Zoti qoftë i kënaqur me të), ku thuhet: „Ia dhashë besën të Dërguarit të All-llahut se do ta fali namazin, se do të jap zekatin dhe do ta këshilloj çdo mysliman“.
Muhammedi alejhisselam madje ka obliguar çdo besimtar që të japë këshilla për hir të All-llahut, të Librit (Kur’anit) të Tij, të Dërguarit të Tij, prijësve të myslimanëve dhe për të gjithë myslimanët.
Transmeton Muslimi nga Pejgamberi alejhisselam, ku thuhet:
„Feja është këshillë. Kur e pyeten se për kë është e tillë feja, o i Dërguari i All-llahut u përgjigj: Për All-llahun, Librin e Tij, të Dërguarin e Tij, prijësit e myslimanëve dhe për të gjithë myslimanët“. Fjala „të këshillosh për All-llahun“ do të thotë: të besosh e të respektosh All-llahun dhe të besosh se Ai është larg të metave. Fjala „të këshillosh për Librin“ do të thotë: atij t’ia japësh hakun gjatë leximit, të veprosh sipas ligjeve të tij dhe të besosh ajetet që janë muteshabih (jo të qarta krejtësisht). Fjala „të këshillosh për të Dërguarin“ do të thotë: t’i përmbahesh sunnetit të tij, të respektosh urdhrin e tij dhe të mos e bësh atë që ai e ndaloi. Fjala „prijësve të myslimanëve“ do të thotë: t’i këshillosh kur gabojnë dhe t’i respektosh në të mirat. Fjala „dhe për të gjithë myslimanët“ do të thotë: t’u sjellësh dobi të tjerëve, të mënjanosh demin nga ata, t’i urdhërosh për punë të mira dhe të largohen nga e keqja.

Po ç’ndodh nëse vëllai nuk e pranon këshillën? 

Kur nuk ka efekt këshilla për ndonjë gjë të shëmtuar (për të cilën ngul këmbë vëllai, ose për ndonjë gjynah që planifikon ta bëjë), atëherë, për hir të All-llahut xhel-leshanuhu, besimtari duhet të ndahet prej tij derisa ai t’i kthehet së vërtetës dhe sinqerisht të pendohet, ndërkaq nëse ai edhe më tej vazhdon me avazin e vjetër dhe nuk ka shpresa për përmirësimin e tij, në atë rast besimtari të largohet prej tij përgjithmonë. Ky largim do të merret si një nga lidhjet më të forta të besimit.
Ja disa hadithe që e vërtetojnë këtë:

● Transmeton Tabraniu nga Ibni Abasi (Zoti qoftë i kënaqur me të), e ky nga Muhammedi alejhisselam, ku thuhet: „Lidhjet më të forta të besimit janë: Të zësh (të keshë) miqësi për hir të All-llahut, të kesh armiqësi për hir të All-llahut dhe të urresh për hir të Tij.“

● Në kreun ku bëhet fjalë për gjynahqarin, Buhariu transmeton se Ka’bi me rastin e mospjesëmarrjes në luftën e Tebukut ka thënë: „Muhammedi alejhis-selam ndaloi të flitej me ne dhe kjo zgjati pesëdhjetë net.” Atyre iu mërzitej jeta. Gjatë kësaj askush nuk fliste me ta, as nuk i donte e as nuk ulej kush me ta. Ndërkohë All-llahu xhel-leshanuhu shpalli ajetin Kur’anor që ka të bëjë me fjalën e tyre.

● Është e vërtetë se Muhammedi alejhisselam është ndarë me muaj nga disa gra të vetat, në shenjë qortimi dhe edukimi të tyre. Po ashtu transmeton Sujutiu se Abdull-llahu i biri i Omerit, është ndarë nga djali i vet deri në vdekje për shkak të mospajtimit të tij (të birit) në lidhje me një hadith të Pejgamberit alejhisselam që ia ka përmendur Abdull-llahu, (e që ka të bëjë me ndalesën e Muhammedit alejhisselam për burrat që ua ndalonin grave të veta të shkojnë në xhami) ku thuhet: „Muhammedi alejhisselam u ndaloi burrave që t’i ndalojnë gratë të shkojnë në xhami.“ 

● Transmeton Buhariu dhe Muslimi nga Ebu Seidi (Zoti qoftë i kënaqur me të), ku thuhet se „Muhammedi alejhisselam ka ndaluar të gjuhen guralecat që kapen me gishtin tregues e me gishtin e madh, duke thënë: ’Me të nuk e mbyt gjahun, as armikun nuk e plagos rëndë, atij vetëm mund t’i verbosh syrin a t’i thyesh dhëmbin.’“
Ndërsa në një transmetim tjetër thuhet se një i afërt i Mugaffelit ka gjuajtur në këtë mënyrë, ai (Mugaffeli) ia ndaloi duke i thënë: Kështu nuk bëhet gjah… dhe ka shtuar: Unë pot të tregoj atë që Pejgamberi alejhisselam e ka ndaluar, e ti përsëri vazhdon të gjuash në atë mënyrë, prandaj, nuk të flas më kurrë.

Vëlla besimtar!

Siç u pa nga shembujt e mësipërm, qëllimet e largimit për hir të All-llahut xhel-leshanuhu duhet të merren si masa (dënime) të përkohshme qortuese dhe edukuese. Ashtu, bie fjala, ka ndodhur edhe ndarja e Muhammedit alejhisselam prej disa grave të tij një muaj të plotë, edhe ndarja e sahabëve nga mospjesëmarrësit në Luftën e Tebukut, pesëdhjetë ditë…
Kështu, është e rregulluar çështja e ndarjes që ka të bëjë me të pandershmit të cilët e pranojnë islamin dhe besojnë sheriatin e All-llahut të Lartmadhëruar. Por, nëse ndarja ka të bëjë me ateistin i cili e proklamon ateizmin e vet, ose me ndonjë mysliman që e ka braktisur fenë e vet (renegat, murted), në këtë rast ndarja nga këto persona është kërkesë parësore e besimit dhe udhëzimeve më të qarta të Kur`anit, dhe në qoftë se ai (ateisti, renegati) është prindi, i vëllai ose i biri… All-llahu xhel-leshanuhu thotë:

,,Nuk gjen popull që të besojë All-llahun dhe ditën e gjykimit, kurse të dojë atë që e kundërshton Allahun dhe të Dërguarin e Tij, madje edhe nëse ata (kundërshtarët janë prindër, fëmijë, vëllezër dhe farefis i tyre…” (El-Muxhadeletu, 22)

,,O ju që besuat, mos u afroni miqësi (dashuri) prindërve, a vëllezërve tuaj, nëse nëse ata çmojnë mosbesimin në dëm të besimit. E kush prej jush miqësohet me ta, ata janë mizorë.” (Et-Teubeh, 23)

,,Edhe lutja e Ibrahimit alejhisselam për babanë e vet nuk ishte tjetër, pos për shkak të një premtimit që i kishte dhënë atij, e kur iu bë e qartë se ai është armik i All-llahut, u largua prej tij. S`ka dyshim, Ibrahimi ishte shumë i ndjeshëm dhe i butë.” (Et-Teubeh, 114)

Prej këtyre citateve Kur`anore shihet qartë se ndarja (hidhërimi) prej të afërmve dhe farefisit është nevojë e domosdoshme e besimit dhe kërkesë e islamit. E kjo për arsye se islami e merr lidhshmërinë e vëllazërisë islame mbi çdo lidhje, kurse afrinë e besimit e quan mbi çdo afri tjetër…
Parim islam i paluhatshëm dhe i pandryshueshëm është ky: ,,Me të vërtetë besimtarët janë vëllezër”. (El-Huxhurat, 10). Ndërkaq, simboli i përhershëm e i pandryshueshëm është: ,,S`ka dyshim se tek All-llahu më i ndershmi prej jush është ai që më tepër i ruhet Atij.” (El-Huxhurat, 10)

d) Vëllazëria të jetë e përkrahur si në të mirë (gëzim) edhe në të keq (pikëllim):

E gjithë kjo arrihet kur vëllai musliman merr pjesë në gëzimet dhe pikëllimet e vëllait të vet musliman.
Kur themi ndihmën midis myslimanëve islami e ka bërë detyrim fetar dhe domosdoshmëri, qoftë në të mirë (gëzim), qoftë në të keq (pikëllim), kjo sa u përket të vëllazëruarve është më se e detyrueshme dhe e obligueshme!! E kjo për shkak se të vëllazëruarit për hir të All-llahut janë besatuar mes vete që t’i përmbahen rrugës islame, edhe në fjalë edhe në vepra, por edhe ta praktikojnë sheriatin e All-llahut xhel-leshanuhu në jetën e tyre të përditshme… Pra, asnjëri prej tyre nuk do të lërë ndonjë kërkesë të fesë, qoftë ajo edhe më e vogla, por nga ana tjetër me sjelljet dhe veprimet e tij, të mos dalë nga rruga e All-llahut xhel-leshanuhu qoftë edhe një grimë…

Feja islame thotë:

,,…Ndihmohuni mes vete në të mira dhe në të mbara …” (El-Maide, 2)

● „Askush prej jush nuk është besimtar i (plotë), përderisa nuk ia dëshiron vëllait të vet atë që ia dëshiron vetvetes.” (hadith)

● „Kushdo që prej jush të ketë tepër nga kafshët për kalërim, le t’i ndihmojë atij që s’ka; kushdo që ka tepër nga mjetet e jetesës, le të japë për ata që s’kanë.” (hadith)

● „Myslimani është vëlla i myslimanit, ai nuk e dëmton vëllanë e vet dhe nuk e lë pa ndihmë. Ai që përpiqet t’ia përmbushë ndonjë nevojë vëllait të vet, e ka në ndihmë All-llahun. Ai që ja largon një brengë myslimanit, All-llahu ka për t’ia hequr ndonjë brengë nga ato të Ditës së Kijametit. Ai që nuk përshpall ndonjë lëshim të vëllait, në Ditën e Gjykimit do të jetë i falur nga All-llahu për ndonjë lëshim.” (hadith)

● „Shembulli i myslimanëve në dashamirësi, mëshirë dhe ndihmë të ndërsjellë është sikurse trupi që ka të sëmurë ndonjë pjesë dhe atëherë i gjithi vuan nga pagjumësia dhe zjarrmia.” (hadith)
Këto deklarata më së pari u përkasin të vëllazëruarve, për arsye se atyre më shumë se sa të tjerëve u takon të realizojnë bazat (parimet) e sheriatit dhe t’u përmbahen ligjeve Islame.

Vëllezër të besimit! 

Kur vëllazëria është e sinqertë për hir të All-llahut xhel-leshanuhu, kur ajo është e kurorëzuar me besim dhe devotshmëri, kur ajo është e bazuar në këshilla për hir të All-llahut xhel-leshanuhu, kur ajo është e përkrahur si në të mirë (gëzime), ashtu edhe në të keq (pikëllime)…, atëherë s’do mend se me këto cilësi dhe me zbatimin e këtyre kushteve, ajo do të vazhdojë të ecë drejt në rrugën fisnike, në të nuk do të ndikojnë rrethanat e kohës, prandaj ajo do të mbetet e përgjithmonshme si gjithësia, e fuqishme si kodra, e ndritshme si dielli dhe e përtëritshme si nata dhe dita.

Marrur nga libri:
"Vëllazëria Islame"

E mërkurë, 02 Dhjetor 2009 16:34